Strategische Personeelsplanning, het gemiddelde HR-hart zit er meer dan vol van. En waar het hart vol van is, lopen de mond én de powerpointslides van over. Zeker al een decennium lang. Maar heeft dat nou echt iets opgeleverd? Het lijkt van niet. Want we worden overstelpt met berichten over personeelstekorten in bijna alle branches. Zijn we dan toch horende doof geweest voor alle SPP-analyses? Of is er iets anders aan de hand?
Van hightech naar fiets en regenpak
“Brugwachters weer op de fiets langs de kades om bruggen handmatig te openen”, in de categorie SPP was dat misschien wel een van de meest tot de verbeelding sprekende nieuwsberichten van de afgelopen tijd (over Schiphol zullen we gewoon maar even zwijgen).
Vanuit SPP-oogpunt bleek het waarschijnlijk handig om brugwachters te vervangen door techniek. Zo zijn er minder nodig en kunnen charmante brugwachtershuisjes omgetoverd worden in hotelkamers.
Maar dan hapert de techniek en blijkt het systeem niet veilig genoeg. Dat betekent vaarfiles bij de brug. Het betekent ook dat er weer geworven moet worden en ‘ouderwets’ moeten worden opgeleid. En dat er veel regenpakken nodig zijn. Want in de brugwachtershuisjes slapen tegenwoordig toeristen.
De zwarte zwaan die niemand aan zag komen zwemmen
Is het simpelweg pech en kon niemand voorspellen dat dit ooit zou kunnen gebeuren? Hebben we hier misschien te maken met een spreekwoordelijke zwarte zwaan? Een hoogst onwaarschijnlijke en onverwachte gebeurtenis die niet te voorspellen is? Een rare vogel, zeg maar. Covid-19 en de oorlog in de Oekraïne zijn er goede voorbeelden van. En die zwarte zwanen krijgen vaak de schuld van ‘plotseling’ personeelstekort.
Ingewikkelde kwesties, waar we niet zomaar een eenduidig antwoord op kunnen geven. En dan zijn er ook nog eens grote verschillen tussen sectoren. Maar wat we wel zien en horen: bij de roep om SPP-beleid is scenarioplanning en een horizon van 5 jaar vaak al te ver weg. De nadruk ligt op korte termijnbeleid en 1 simpel plan.
SPP als rituele dans
We weten al jaren dat vergrijzing in deze tijd toe zou slaan. Maar daar tijdig op voorsorteren bleek niet heel populair. Terwijl duurzame HR bij veel organisaties toch een belangrijk thema is. De zwarte zwanen zijn helaas van alle tijden. Ze komen alleen steeds weer in een andere vorm.
Zou er misschien ook sprake zijn van SPP-washing? SPP inzetten als een soort rituele dans. Dus zonder intrinsieke motivatie om echt duurzaam naar de ontwikkeling van het personeelsbestand te kijken en daar het beleid op af te stemmen?
Kans voor een duurzame klik
Veel vragen waar we het echte antwoord op schuldig moeten blijven. Maar wat we wel weten: er liggen enorme kansen om een klik te maken tussen de (duurzame) organisatiestrategie en het SPP-beleid. Zeker vanuit het perspectief van de lerende organisatie zijn er legio casussen ontstaan waar lessen uit kunnen worden getrokken.
En laten we daarbij ook vooral de ogen niet sluiten voor het huidige economische perspectief. Denken op de langere termijn en in scenario’s (want de toekomst voorspellen kan niemand) lijken zeker geen overbodige luxe. Kortom: tijd voor HR-pro’s om meer sturend hun SPP-vermogen en (eigen)wijsheid in te zetten.